کانون آموزشی زبان های خارجی کودکان

فصل اول : مقدمه این رساله با موضوع"طراحی کانون آموزشی زبان های خارجی کودکان دریزد" سعی دارد تا مفاهیم و اطلاعات حاصل از "آموزش کودکان" وفرایند رسیدن به آن را به صورت ماندگارترین خاطره درذهن مخاطب نمایش دهد و با آفرینش پویایی، سرزندگی ونشاط، فضا را به واسطه دیدگان تیزبین مخاطب خود یعنی "کودک" ملموس نماید. امیداست این تلاش ناچیز، گامی هرچندکوچک درجهت فراهم آوردن مقدمه ای برای رشد همه جانبه استعدادهای کودک وتشویق وترغیب او به آموزش و یادگیری زبان های خارجی که ،البته هرکودکی ناگزیراز دانستن آن است، باشد. 1-1- طرح مسئله: تلاش رساله برای یافتن بهانه ای به منظور جستجو وکشف نیازها و تأثیرپذیری متقابل انسان ومعماری صورت می گیرد تا بتواند حلقه گمشده میان مفهوم فضا و مفاهیم روان شناسی درعرصه معماری را پیدا کند. کودکی به عنوان دوره ای خاص وسرنوشت سازکه درآن پایه های شخصیت کودک درحال شکل گیری است، دراین زمینه موردمناسبی به نظر می آید. ذهن کودک، به چارچوب های عرفی ومحدودیت های پیرامونی وابسته نیست و قابلیت تأثیرپذیری بیشتری را از عناصر محیطی خواهدداشت. سهمی از دوران کودکی را والدین و اطرافیان می سازند و سهم دیگر را مکان ها. نیازهای محیطی کودک، گذشته از یک ساختار فیزیکی، یک فضای ذهنی را هم جستجو می-کند. مسئله ای که اینجا مطرح است، دست یابی به کیفیت فضایی درذهن بیننده ودرواقع استفاده کننده فضا می باشد. معماری ای که می تواند انسان را درداشتن لحظاتی بهتر، ازجمیع جهات درحال وآینده یاری کند و پس از گذشت زمانی، این کیفیت همچون مزه کردن طعمی خوش در روح و جان انسان ماندگارگردد. بنابراین، این رساله با دست آویزقراردادن موضوع "طراحی کانون آموزشی زبان های خارجی کودکان" درجستجوی اثبات این ادعا خواهدبود که: "طراحی معماری مناسب این مکان، می تواند محیط مطلوب برای رسیدن به شرایط مناسب آموزشی کودکان و ساختن انگیزه ای زیبا برای یادگیری زبان های خارجی را فراهم سازد." 1-2- ضرورت طرح مسئله: پدیده ای که معماری خوانده می شود، شامل صدها دلالت اجتماعی و انسانی دیگر می باشد که جای دیگری از فرهنگ شکل گرفته اند، اما درمعماری حضور می یابند. به طورمثال شکل ونوع عملکردها، مصالح انتخابی، رنگ و.......که ظاهراً موادی خام وناب برای صورت گرفتن معماری است، ازجایی اخذ شده اند که یک صورت معنی هم دارند. "معماری یک شکل است، شکلی از زندگی و نه فقط یک شکل فیزیکی . معماری، پویایی شکل یا مکان است، نه خود شکل یا مکان. "(موسوی نیا،1384) روح مکان، معماری است و شکل فیزیکی فقط ابزار بیان این روح است. تأثیرگذاری فضای معماری برروی مخاطب ، امری است که در معماری امروز مورد غفلت قرارگرفته است. بی اعتنایی به تأثیر فضا در کیفیات زندگی افراد و روحیات آن ها، باعث ایجاد نوعی ازمعماری شده است که پاسخ گوی نیازهای روانی مخاطب نیست، نقشی در ارتقاءکیفیت زندگی او نخواهد داشت و در نهایت در خاطره او ماندگار نخواهدشد. توجه به این کنش موثر بین انسان ومعماری، مسئولیت و رسالت معمار را درقبال این تأثیرات گوشزد می کند. معماری، روحیات وکیفیت هایی از زندگی را دراختیار مخاطب قرار می دهدکه بسیار قابل اعتنا و بررسی است. فرایند رشدکودک در محیط اتفاق می افتد و معماران به عنوان طراحان فضا در خلق بخشی از این محیط تأثیرگذار هستند .به دلیل حساسیت ها و ویژگی های خاص و نیز نقش مهم آموزش در دوران کودکی، مطرح شدن مباحث روان شناسی نیز دررسیدن به این مهم، ضروری به نظر می رسد. روان شناسی و معماری : هدف از این بخش یافتن ارتباطی است که توسط علوم مرتبط می توان میان روان شناسی و معماری یافت که ازجمله این علوم، روان شناسی محیط است که با هدف نگاه روان شناسانه به محیط و در نظر گرفتن اثرات محیط برروی روان انسان ها به وجودآمد. تأثیر عامل محیط بر رشد کودک: روان شناسان معتقد به دیدگاه روانکاوی برحسب این که کدام قسمت از شخصیت موردنظر باشد، زمانی بر ارگانیسم و گاهی برمحیط تکیه می کنند. منبع اولیه شکل گیری "فراخود" در رشد شخصیت، عمل محیط برارگانیسم است. به طورکلی صاحب نظران مختلف در این گروه عقاید متفاوتی درباره ارگانیسم و محیط دارند. مثلاً تأکید فروید برمحیط است؛ ولی برداشت او از محیط، بسیار محدود و بیشتر شامل محیط خانواده می شود؛ درحالی که اریکسون نقش بیشتری برای محیط اجتماعی و فرهنگی در ابعاد مختلف خانوادگی، مدرسه، همسالان و جز این ها قائل می-شود. (ربیعی، 1385، ص 160) بنابراین در یک معماری با رویکرد انسانی، تعامل همه جانبه ای که بین انسان و محیط معمارانه در می گیرد، تأثیرگذارترین عامل در شکل گیری معماری است . 1-3- پیشینه تحقیق و مبانی نظری: هدف، طراحی یک فضای آموزشی با "کیفیت فضایی مناسب" برای آموزش کودک است. کیفیت فضا عمدتاً ازجزئیات به کار رفته درفضا وچگونگی ترکیب آن ها حاصل می شود؛ همان طور که تصاویری ازفضا که در ذهنمان باقی می ماند، همواره گوشه ای از فضاست با تمام ویژگی ها و مختصات آن از جمله رنگ ، بافت ، مصالح و ... در توصیفاتی که الکساندر ازکیفیات فضا مطرح می کند، همواره سخن از جزئیات به میان می آید. درواقع با طراحی متناسب جزئیات می توان مقیاس فضا را طوری کارکرد که کودک جستجوگری های ذهنی خود را انجام بدهد و از فضا بیاموزد. از موارد متعدد مرتبط با کیفیت فضا، "کیفیت فکر مصالح" است که خود می تواند در چگونگی حس فضا موثر باشد. چگونگی کاربرد مصالح، تکنولوژی استفاده ازآن، رنگ و بافت ایجاد شده توسط مصالح، روحیه فضای حاصل ایجاد شده توسط مصالح و ... همگی در کیفیت فضای مورد نظر اثرگذار هستند. اگرمصالح به صورت صادقانه و عقلانی درفضاها به کارروند، رنگ مصالح، همان رنگ باشد وآجر همان آجر، تنهاکیفیتی که ازفکر به کاربردن آن هاست، درآن دیده می-شود و همین ویژگی مصالح است که فضایی خلق می کند که انسان در آن، احساس تعلق به محیط را بهتر ومشتاقانه تر درک می کند. آموزش و یادگیری همواره تحت تأثیر کیفیت های فضاست که باید با توجه به نیازهای اساسی از جمله سن، جنسیت و مهم تر از همه مکان، طراحی شود و این فضا باید خالق آرامش، آموزنده وکارا باشد و دریک جمله، کیفیت هایی داشته باشد که بتوان آن را حاصل تفکر محسوب نمود. بسیاری ازفضاهای آموزشی فعلی،کودکان را به ماندگاری درفضا دعوت نمی کنند، بلکه باعث گریز آن ها می شوند. چنین محیطی،گرم وصمیمی وخودمانی نیست تا بچه ها را بارغبت ومیل باطنی سرکلاس بنشاند و آن ها را به یادگیری تشویق کند. 1-4- اهداف طرح: هدف از انجام این رساله، سعی در طراحی فضایی برای تقویت روحیه و انگیزه برای آموزش زبان های خارجی، درکودکان است تا بستر موردنیاز برای رشد و خلاقیت کودکان هموارتر شود. بنابراین اهداف کلی موردنظر دراین پروژه به شرح زیر می باشد: - بهادادن به کودکان علاقه مند به یادگیری زبان های خارجی و پشتیبانی روانی آن ها با طراحی فضای معماری مناسب. - آشناکردن کودک با پدیده های طبیعی، لذت جستجو وکشف و بهره مندی او از محیطی آرام و باامکانات لازم برای تداوم فرایند تفکر و خلاقیت از طریق ارزشمندکردن محیط و بستر. - ایجاد یک خاطره ذهنی خوشایند نسبت به فضای آموزشی برای کودک تا حس تعلق-خاطر خود به محیط را همواره به یادگار داشته باشد. - اثبات این ادعا که طراحی معماری مناسب، می تواند سهم خودرا در بهبود شرایط آموزشی مخاطب وتشویق او به یادگیری داشته باشد. اهداف خرد و زودبازده که راهکار عملی تری برای نیل به اهداف کلی فراهم می سازد را می توان به صورت فهرست وار به شرح زیر بیان نمود: - شناخت نظام تربیتی مطلوب فضا در این طرح - شناسایی نیازهای کودکان، کشف سلایق محیطی آن ها و مطالعه اهمیت آن ها درنحوه دریافت وادراک کودک - شناسایی ذهنیت کودک از فضای کالبدی و ثبت تصور ذهنی او از محیط مصنوع و طبیعی - شناسایی بازی ها ، فعالیت های هنری و فعالیت های مختلف کودک و کشف بازه های زمانی و یا مکان های موثرتر برای سیرموفق تر روند آموزش کودک - و در نهایت بررسی تأثیر یک به یک آن ها در شکل گیری محیط و فضای معماری 1-5- روش تحقیق: این پژوهش، ازنوع تحقیق توصیفی است وراهبردهای اصلی آن زمینه ای و به صورت مقطعی می باشد. روش جمع آوری اطلاعات به صورت میدانی و کتابخانه ای است، به این ترتیب در روش کتابخانه ای ، مطالعه کتاب های روان شناسی رشدکودکان، پایان نامه های مشابه وکتاب هایی درزمینه روان شناسی محیط، راه گشا خواهد بود. درروش میدانی از ابزارهایی مانند نقاشی ، پرسشنامه، مصاحبه با کودک، والدین، دست اندرکاران فضاهای آموزشی کودکان، مشاهده و بررسی نهادهای مشابه، مشاهده رفتارهای کودکان در محیط های آموزشی و گفتگو با روان شناس کودکان و تحلیل اطلاعات و داده های به دست آمده، استفاده شده است. هم چنین بررسی و نقد نمونه های موجود و مشابه ازجمله کانون زبان ایران، واحدیزد و تحلیل دقیق معماری آن و ثبت رفتارهای کودک در این فضا نیز می تواند معیارهای جدیدی دراختیار قرار دهد و ذهن در مشاهدات و بررسی ها دقیق تر و هوشیارتر برخورد کند. 1-6- ساختار رساله: رساله حاضر براساس واژه های آمده در عنوان موضوع طرح شده، دارای یک مقدمه وپنج فصل می باشد. فصل دوم با معرفی کودک و ویژگی های خاص این دوران شروع می شود تا اهمیت حضور مخاطب پروژه در طراحی، بر همگان روشن شود. فصل سوم به شناخت موضوع پروژه یعنی کانون زبان وشناسایی فعالیت های مرتبط با آن اختصاص پیدا می کند تا در انتهای فصل برنامه ای تدوین شود تا آن بحث های حاضر بارنگ فضا به عینیت برسد و براساس فعالیت های برخاسته از مطالعات انجام شده و متناسب با آن، برنامه ی فیزیکی طرح، انسجام یابد. در فصل چهارم، با مطالعه دو نمونه مصداق طراحی پروژه یعنی دو مدرسه ابتدایی در ایالات آمریکا و کشف احکام طراحی ومعماری آن ها، زمینه های ورود به مرحله طراحی مهیا گشته و با تعمیم آن ها به مطالب قبلی، شناخت کامل تری ازموضوع به دست می آید. در فصل پنجم، به بررسی و شناخت بستر پروژه در دو سطح کلان و خرد پرداخته می-شود و عوامل موثر بر بستر پروژه مورد بررسی قرار می گیرد. درفصل ششم، به معماری به عنوان زبان مبانی اصول برآمده از مطالعات چهار بخش فوق و نیز به عنوان یک هنرکه می تواند مبانی و مفاهیم برگرفته را با یکدیگر به پیوند مناسبی برساند، نگریسته شده است. دراین فصل، ضمن ارائه این اصول به عنوان ماهیت ذاتی پروژه، به ارائه فرایند طراحی پرداخته شده که عصاره تمامی رساله درآن نمود پیدا کرده است و درنهایت، طراحی انجام شده، تبیین می شود و مدارک طرح به نمایش درمی آید. پی نوشت: